Choroba Parkinsona jest drugÄ…, pod wzglÄ™dem czÄ™stoÅ›ci wystÄ™powania, chorobÄ… neurodegeneracyjnÄ… po chorobie Alzheimera. Aktualnie nie ma lekarstwa na tÄ™ chorobÄ™. Czy konopie i marihuana mogÄ… zostać użyte do ochrony mózgów pacjentów z chorobÄ… Parkinsona lub do Å‚agodzenia jej objawów?
Choroba Parkinsona jest przewlekÅ‚Ä… chorobÄ… zwyrodnieniowÄ… oÅ›rodkowego ukÅ‚adu nerwowego majÄ…cÄ… wpÅ‚yw gÅ‚ównie na obszary mózgu, które sÄ… odpowiedzialne za kontrolÄ™ ruchu. Zwykle pojawia siÄ™ u osób w wieku powyżej 60 roku życia (chociaż niektóre formy choroby o wczesnym przebiegu wystÄ™pujÄ… u osób w wieku poniżej 40 roku życia) i wystÄ™puje częściej u mężczyzn niż u kobiet.
Choroba Parkinsona charakteryzuje siÄ™ Å›mierciÄ… neuronów w obszarze mózgu znanym jako istota czarna Å›ródmózgowia. Neurony te sÄ… odpowiedzialne za wytwarzanie dopaminy, jednej z czÄ…steczek neuroprzekaźnika, wymaganej do prawidÅ‚owego transportowania sygnaÅ‚ów w mózgu. Zmniejszanie wydzielania dopaminy zaburza wysyÅ‚anie sygnaÅ‚ów z jÄ…der podstawy – obszaru odpowiedzialnego za kontrolÄ™ ruchu. W rezultacie pierwotnymi objawami choroby sÄ… zaburzenia ukÅ‚adu motorycznego.
Oprócz charakterystycznych drgawek powszechnie kojarzonych z chorobÄ…, inne objawy obejmujÄ… sztywność, niestabilność postawy i bradykinezjÄ™ (osÅ‚abienie w wykonywaniu ruchów). W kolejnych etapach choroby mogÄ… pojawić siÄ™ zaburzenia prawidÅ‚owego funkcjonowania zmysÅ‚ów, snu i problemy emocjonalne (depresja lub niepokój), poÅ‚Ä…czone z demencjÄ… w ostatnich fazach choroby. W okoÅ‚o 5% przypadków choroba jest wynikiem mutacji niektórych genów. Jednak u wiÄ™kszoÅ›ci pacjentów, przyczyna jest nieznana i prawdopodobnie stanowi poÅ‚Ä…czenie predyspozycji genetycznych i czynników Å›rodowiskowych.
Aktualnie choroba jest nieuleczalna, a interwencja medyczna ogranicza siÄ™ do leczenia objawów. Jedna z gÅ‚ównych form leczenia, lewodopa (lub L-DOPA), stosowana do wyrównywania obniżonego poziomu dopaminy, przestaje być skuteczna po kilku latach i powoduje u pacjentów niekontrolowane ruchy (dyskineza). Dlatego też należy badać nowe zwiÄ…zki chroniÄ…ce przed Å›mierciÄ… neuronu i/lub Å‚agodzÄ…ce objawy choroby.
Czy konopie mogą być użyteczne w leczeniu choroby Parkinsona?
Użycie konopi indyjskich do leczenia choroby Parkinsona zostaÅ‚o po raz pierwszy opisane w Europie w „PodrÄ™czniku chorób ukÅ‚adu nerwowego” Williama Richarda Gowersa (Philadelphia, PA, USA: P. Blakiston’s Son & Co, 1888) już pod koniec XIX wieku. Po upÅ‚ywie stu trzydziestu lat zbadajmy naukowe dowody.
ZwiÄ…zki marihuany znane jako kannabinoidy (z których ponad 100 opisano w literaturze) oddziaÅ‚ujÄ… na ludzki mózg przez wiÄ…zanie siÄ™ ze strukturami zwanymi receptorami CB1 (gÅ‚ównie obecnymi w neuronach i odpowiedzialnymi za efekty psychoaktywne niektórych kannabinoidów) i receptorami CB2 (gÅ‚ównie obecnymi w komórkach glejowych, odpowiedzialnymi miÄ™dzy innymi za odpowiedź zapalnÄ…). Receptory te wraz z czÄ…steczkami endogennymi, które je aktywujÄ… (endokannabinoidy) tworzÄ… część systemu endokannabinoidowego, systemu komunikacji miÄ™dzykomórkowej znajdujÄ…cego siÄ™ w naszych ciaÅ‚ach.
WiÄ™kszość kannabinoidów posiada wielki potencjaÅ‚ neuroprotekcyjny. DziÄ™ki wiÄ…zaniu siÄ™ w neuronach z receptorem CB1, mogÄ… one chronić je przed dziaÅ‚aniem szkodliwych bodźców. WykazujÄ… także zdolnoÅ›ci przeciwzapalne za poÅ›rednictwem glejowego receptora CB2. Wreszcie, chociaż nie mniej istotne – kanabinoidy sÄ… ważnymi zwiÄ…zkami antyoksydacyjnymi, chroniÄ… neurony przed uszkodzeniami spowodowanymi stresem oksydacyjnym (bardzo ważnym czynnikiem w chorobie Parkinsona) niezależnie od receptora, ze wzglÄ™du na ich strukturÄ™ czÄ…steczkowÄ… lub za poÅ›rednictwem innych receptorów niekannabinoidowych, takich jak receptory jÄ…drowe PPAR, które dziaÅ‚ajÄ… jako przeciwutleniacze. WÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci te zostaÅ‚y wykazane w licznych badaniach przedklinicznych (in vitro i na zwierzÄ™tach laboratoryjnych) na różnych chorobach, takich jak choroba Alzheimera, choroba Huntingtona, stwardnienie rozsiane i stwardnienie zanikowe boczne (choroba neuronów ruchowych).
Obszar ukÅ‚adu nerwowego, który jest zaatakowany przez chorobÄ™ Parkinsona, posiada dużą gÄ™stość receptorów kanabinoidowych CB1. Ma to sens, biorÄ…c pod uwagÄ™, że jednÄ… z funkcji systemu endokannabinoidowego jest sterowanie ruchem, zazwyczaj poprzez hamowanie ruchu. BiorÄ…c pod uwagÄ™ znaczenie ukÅ‚adu endokannabinoidowego w tej strukturze, pojawiÅ‚y siÄ™ spekulacje na temat korzyÅ›ci, jakie może przynieść dla choroby Parkinsona manipulowanie tym systemem.
Stwierdzono, że w chorobie Parkinsona prawidÅ‚owe funkcjonowanie systemu endokannabinoidowego zostaje zaburzone, zarówno w modelach zwierzÄ™cych jak i u pacjentów z objawami choroby. Badania wykazaÅ‚y wzrost iloÅ›ci receptora CB1 w neuronach jÄ…der podstawy, zwiÄ™kszenie iloÅ›ci receptora CB2 w komórkach glejowych odpowiedzialnych za stan zapalny oraz zwiÄ™kszenie poziomu endokannabinoidów. ZostaÅ‚o to zinterpretowane jako reakcja organizmu na uszkodzenia spowodowane chorobÄ…. Niektórzy natomiast uważajÄ…, że system endokannabinoidowy jest wrodzonym mechanizmem obronnym mózgu.
Badania farmakologiczne na zwierzÄ™tach wykazaÅ‚y potencjaÅ‚ neuroprotekcyjny zwiÄ…zków o zdolnoÅ›ci przeciwutleniajÄ…cej, takich jak Δ9-tetrahydrokannabinol (Δ9-THC, gÅ‚ówny skÅ‚adnik psychoaktywny marihuany), kanabidiol (CBD, drugi najważniejszy kannabinoid, który nie ma aktywnoÅ›ci psychoaktywnej) i Δ9-tetrahydrokannabiwaryny (Δ9-THCV) oraz tych wykazujÄ…cych zdolnoÅ›ci przeciwzapalne za poÅ›rednictwem receptora CB2 (np. Δ9-THCV). Chociaż aktywacja receptora CB1 jest reakcjÄ… neuroochronnÄ… stosowanÄ… w innych warunkach, jest ona przeciwwskazana w przypadku choroby Parkinsona, ponieważ zaostrza ona objawy ukÅ‚adu motorycznego poprzez osÅ‚abienie utrzymania ciaÅ‚a pacjentów w bezruchu. IstniejÄ… dane wskazujÄ…ce, że blokowanie receptorów CB1 z pomocÄ… Δ9-THCV zwiÄ™ksza niekontrolowany ruch w modelach zwierzÄ™cych choroby Parkinsona.
Obserwacje sugerujÄ…, że preparaty z konopi mogÄ… osÅ‚abić objawy motoryczne. W niektórych badaniach pacjenci, którzy spożywali konopie, odnotowali poprawÄ™ niektórych objawów choroby: drżenia, bradykinezji, niekontrolowanych ruchów spowodowanych leczeniem, problemów ze snem i zmniejszenie bólu. Jednakże w innych badaniach pacjenci nie doÅ›wiadczali osÅ‚abienia objawów drżenia po spaleniu pojedynczej dawki marihuany. W innym badaniu, w którym podano CBD, pacjenci zgÅ‚aszali ustÄ…pienie niektórych objawów psychotycznych i problemów ze snem.
medycznamarihuana.pl